De beperkte schrijfvaardigheid in de eigen taal is voor Friezen de grootste drempel om het Fries niet, of minder vaak, te gebruiken op sociale media. Dat concludeert Lysbeth Jongbloed van de Fryske Akademy in haar onderzoek naar de taalkeuze van Friezen op sociale media. Jongbloed presenteert haar onderzoek op donderdag 3 december aan gedeputeerde Sietske Poepjes.
Eerder heeft Jongbloed onderzoek gedaan naar het taalgebruik van Friese jongeren op sociale media. Voor het vervolgonderzoek heeft ze nu, met steun van de Provinsje Fryslân, een grote enquête gehouden en verschillende diepte-interviews gedaan onder Friezen van alle leeftijden. Haar rapportage Friezen op sosjale media geeft een beeld van hoe Friestaligen, jong en oud, omgaan met hun moedertaal op sociale media. Zo wordt het Fries hier volgens Jongbloed net wat makkelijker gebruikt door jongeren dan door ouderen; het Fries van jongeren is vaker fonetisch dan dat van ouderen.
Steun van Provincie onmisbaar
Twee derde van de circa 1200 deelnemers aan de enquête had het Fries graag beter geleerd. Daar ligt volgens Jongbloed de belangrijkste taak van de Provinsje Fryslân – het algeheel verbeteren van de schrijvaardigheid van het Fries. ‘De groei fan it tal trijetalige skoallen is hiel posityf, mar ek op reguliere skoallen kin it omtinken foar it Frysk optimalisearre wurde’, stelt Jongbloed in haar rapportage.
Schrijfonderwijs
‘Troch de komst fan sosjale media liket de drompel om Frysk te skriuwen lytser te wurden’, zegt gedeputeerde Sietske Poepjes. ‘In tal fan de oanbefellings út it ûndersyk slút oan op ús belied. Sa binne wy dwaande mei de realisaasje fan mear digitale taalhelpmiddels. At der mear digitale stipe is, is de ferwachting dat der ek mear Frysk skreaun wurdt. En mei it ûntheffingsbelied bringe wy ûnder oare yn byld oft in skoalle oan it skriuwûnderwiis takomt. At dat net it gefal is, sille wy de skoallen stypje om dêr wol oan ta te kommen.’
- Download het rapport Friezen op sosjale media. Rapportaazje ûndersyk Taalfitaliteit II (november 2015)