Undersyksaginda Fryske Akademy 2023-2027: projekt Skiednis en erfgoed

HisGis Geoportaal Fryslan

Projektomskriuwing

His staat voor historisch en GIS voor Geografisch Informatiesysteem. Dat is een digitaal pakket voor het verwerken van ruimtelijke informatie: kaarten op het scherm met daarachter informatie over wat er op te zien is. De fundering ervan bestaat uit het gedigitaliseerde oudste kadaster, dat in de Franse tijd is gestart en in 1832 in werking trad. Daarin zijn zo’n 3 miljoen percelen voor heel Nederland precies in kaart gebracht, waarbij van elk perceel de omvang, eigenaar, het gebruik, de vegetatie en de getaxeerde waarde zijn aangegeven. Het Napoleontisch kadaster is te beschouwen als de eerste systematische en complete inventarisatie van bodem, bezit en kapitaal. Het dient daarom als startpunt voor lange termijnstudies, zowel heen in de tijd als terug tot in de middeleeuwen. Op die fundering van 1832 sluiten chronologische en thematische kaartlagen aan – van luchtfoto’s tot vroegmoderne landmetersopnamen - die op diverse manieren met elkaar te combineren zijn. 

Het HisGIS dient voor stedelijke nederzettingen tevens als grondslag voor Time Machines. Per stad worden via huisnummer-kapstokken de adressen gereconstrueerd en vastgezet op het 1832-systeem, zodat daaraan miljoenen data over bewoners, eigenaars en functie door de tijd heen gekoppeld kunnen worden. Denk aan belasting- en volkstellingsgegevens, akten van de burgerlijke stand, bouwdossiers, criminaliteitsregisters en dergelijke.

[↑]