Akademy Seminars: Fryske Akademy

Eens in de zoveel tijd presenteert een onderzoeker van de Akademy, of een gastspreker uit de academische wereld, lopend onderzoek om hierover met collega’s te discussiëren. Het doel van deze Seminars is elkaar te inspireren, onze geesten te scherpen en de mogelijkheden voor (interdisciplinaire) samenwerking te onderzoeken.

De Akademy Seminars worden vanaf het academisch jaar 2018-2019 doorgaans gehouden op de donderdagochtend om 10.00 uur in de Erfgoedkeamer van de Fryske Akademy. Bezoekers die geïnteresseerd zijn om een lezing bij te wonen kunnen zich daarvoor opgeven via: baly@fryske-akademy.nl.

De Akademy Seminars worden georganiseerd door Han Nijdam, Marjoleine Sloos en Nika Stefan. De voertaal kan Fries, Engels en/of Nederlands zijn.

Lezingenreeks Akademy Seminars

Dinsdag 18 december 2018, 14.00-15.00 uur

Daan van Esch: Building language technology at Google

Our world has a wealth of linguistic diversity, but many languages have yet to cross the "digital divide" with even technologies like smart keyboards with predictive text available in only a few hundred language varieties today. Google has been working hard tob ring language technology to more languages across the world. Its Android keyboard now supports more than 500 language varieties, and Google offers automatic speech recognition and machine translation for more than 100 language varieties. Daan van Esch, Technical Program Manager at Google, will talk about the research and practical challenges involved with building language technology across so many different languages. Van Esch completed an MA in Chinese Studies from Leiden University in 2012, with a focus on Chinese linguistics.

Donderdag 4 oktober 2018

Hindrik Sijens: Ynzûme/ynzoeme/ynzoome op de stavering fan de û/oe yn it Frysk

Yn it Frysk bestiet in koart en in lang /u/-lûd. Koart is it bygelyks yn dûke, kûle, boek, stoepe; lang is it yn ûnder oaren yn hûs, mûs, foech, skroef en yn in wurd as ferhûddûkje komme wy beide tsjin. En dan hawwe wy ek noch it twalûd /u.ə/ yn wurden as hoed, boerd, gefoel en dat soms brekt ta huodden, buorden. It koarte en lange lûd wurde mei oe of û skreaun en it twalûd ek mei oe. As it goed wêze soe, dan soe der in heldere staveringsregels wêze moatte dy't foarskriuwt wannear't oe of û brûkt wurde moat. Mar sa lei it lân der net hinne, want fan it staverjen fan it /u/-lûd is yn it ferline in tizeboel makke dy't Fryskskriuwers geregeld op 'e doele brocht. Hoe is it safier kommen?

As in soarte fan ûndersykssjoernalist haw ik besocht in rekonstruksje fan ien en oar te meitsjen, om sadwaande de tizeboel útinoar te heljen. En dan komme fragen op as 'wat hat it Stedfrysk mei de stavering fan it Frysk te krijen?', 'hie der net allang in wurdboek fan it Aldfrysk wêze moatten?', 'wist de staveringskommisje sels wol hoe't it moast?', 'moatte wy de wurdboeken noch leauwe?', 'skriuwe wy bûter mei û omdat it yn it Ingelsk butter is en yn it Dútsk Buter?', 'hat it Hollânsk ús te fiter of is it dy taal krekt dy't de knotte ûnttizet?' Yn dizze lêzing sil besocht wurde de antwurden te jaan.

Donderdag 19 juli 2018

Jeroen van de Weijer (Shenzhen University): Words are constructions, too: A construction-based approach to English ablaut reduplication

Jeroen van de Weijer and co-authors Wei Weiyun, Wang Yumeng, Ren Guangyuan, and Ran Yunyun (Shanghai International Studies University), present a new approach to words of the type zigzag, chitchat, etc. in English. Such words form a formal (phonological) and functional (semantic) pattern in English. We argue that this pattern should be analysed in a construction-based approach, which has clear advantages over other approaches, e.g. analyses involving extragrammaticality or a synchronically productive reduplication process. We propose to extend the construction-based approach beyond its original scope (syntactic constructions) to words that may even no longer be morphologically complex.

Donderdag 17 mei 2018

Frits van der Kuip en Willem Visser: Leksikografy yn in minderheidstaal

Elke Fryskprater moat posysje kieze yn it spanningsfjild Frysk-Nederlânsk. De sterke ynfloed fan it Nederlânsk op it Frysk kin net ûntkend wurde. Hoe geane de skriuwers fan it nije Online Nederlânsk-Frysk Wurdboek dêrmei om? Dy ynfloed folslein honorearje soe it eigen karakter fan it Frysk gjin rjocht dwaan, dy ynfloed folslein besykje út te bannen soe gjin rjocht dwaan oan it taalgebrûk fan de Fryskpraters fan hjoed-de-dei. Der wurdt in senario sketst dat beide posysjes byinoar besiket te bringen. Oan ‘e ein sille in pear lestich oer te setten gefallen behannele wurde. Dêrby wurdt der fan it omsittend laach in aktive bydrage ferwachte.

Dinsdag 10 april 2018

Ronald Plantinga: Kennisgedreven innovatie in de Nederlands-Friese zuivelsector, 1960-2008

De Friese zuivelsector werd in de tweede helft van de twintigste eeuw voor verschillende uitdagingen gesteld: de opkomst van een Europese en wereldmarkt, stijgende (loon)kosten en maatschappelijke eisen aan duurzaamheid. Het antwoord hierop was 'innovatie'. Echter, over het verloop en de mechanismen van innovatieprocessen - en dit geldt zowel voor de Nederlands-Friese zuivelsector als over innovatieprocessen in het algemeen - is vrij weinig bekend. In mijn onderzoek probeer ik deze processen op te helderen voor de Friese zuivelsector. Tijdens de presentatie zal ik vertellen hoe ik dit ga doen, en mijn eerste resultaten delen.

Donderdag 26 oktober 2017

Piet van Cruyningen (WUR): De moeizame geschiedenis van de bemaling van de Friese veengebieden

Het in cultuur brengen van veengebieden leidt tot bodemdaling as gevolg van klink en oxidatie. Na verloop van tijd zal (molen)bemaling noodzakelijk worden die op regionaal niveau moet worden gecoördineerd en zal een boezemstelsel moeten worden onderhouden. In Holland en andere gewesten namen hoogheemraadschappen en zijlvesten in de vijftiende en zestiende eeuw die taken op zich. In Friesland gebeurde dat niet en werd pas in de negentiende eeuw de Friese boezem gecreëerd door de provincie. Waarom gebeurde dat pas zo laat? Zijn de Friezen zoals de Polen, die naar eigen zeggen niet in staat zijn om politiek samen te werken? Of kan dit verklaard worden uit economische of ecologische factoren? Hoe pasten de boeren in de Friese veengebieden zich aan de verslechterende omstandigheden aan en welke gevolgen had de gebrekkige afwatering voor de landbouw? Om deze vragen te beantwoorden worden de ontwikkelingen in Friesland vergeleken met die in Holland.

Donderdag 21 september 2017

Eric Hoekstra: God, Goed en Uneinichheid

Met behulp van Powerpoint zal Hoekstra de drie-eenheid van bovenstaande begrippen speels belichten vanuit de wiskunde, de taalkunde, de letterkunde, de taalfilosofie, de theologie en de psycholinguïstiek. En dat allemaal met als doel om het wetenschappelijk discours hierover weer een plek te geven, zo niet in de geesteswetenschap, dan toch op de Fryske Akademy. Want het onderwerp is te belangrijk om aan fysici en theologen over te laten.

Donderdag 7 september 2017

Elaine Ewart MA: Voices from Heligoland: literary representations of the North Sea

Elaine Ewart is a practicing poet of place, having held the office of Fenland Poet Laureate in 2012. In collaboration with another local poet, she set up a thriving spoken word and poetry collective, Fen Speak. Elaine continues to organize and lead live literature readings, workshops and other events in East Cambridgeshire, supported by grants from organisations including Arts Council England and the Ouse Washes Landscape Partnership. In her PhD research at the University of Essex, titled 'Heligoland: a literary ecology', she will examine the relationship between the island and coastal environment of Heligoland and Friesland and its literary heritage, exploring how language and politics have interacted with ecology and landscape over time. Ewart proposes a creative/critical thesis, the creative component being a piece of creative prose non-fiction, engaging with the genres of new nature writing and psychogeography, about the North Sea islands of Heligoland; the commentary placing the creative element in a literary, cultural and ecocritical context.

Donderdag 15 juni 2017

Lydia Janssen: Vroegmoderne onderwijsbevordering op afstand. Viglius van Aytta’s Fries college in Leuven (1569-1797)

Viglius van Aytta Zuichemus (1507-1577) scheerde hoge toppen in de zestiende eeuw. Hij werkte zich op tot de hoogste politieke kringen van de Nederlanden als voorzitter van de Geheime Raad en de Raad van State, en als trouw raadgever van de Habsburgse bestuurders. Maar ook in het verre Brussel vergat hij zijn wortels niet. Afkomstig uit Barrahuis bij Leeuwarden, wilde hij vanuit zijn nieuwe woonplaats in de zuidelijke Nederlanden de carrière van Friese landgenoten bevorderen. Goed onderwijs speelde hierbij een cruciale rol, zoals Viglius zelf had ervaren: hij dankte zijn succes in belangrijke mate aan zijn uitstekende opleiding aan gerenommeerde Europese universiteiten. Daarom stichtte hij in 1569 zijn eigen college in Leuven. Dat bood onderdak en de nodige middelen aan twaalf studenten die aan de Leuvense universiteit wilden studeren. Zes beurzen waren voorbehouden voor Friezen, terwijl de andere zes bedoeld waren voor koorknapen van de St.-Baafskathedraal. Over de geschiedenis van het Vigliuscollege en zijn inwoners is maar weinig bekend. Welke visie had de stichter bij zijn oprichting? Wie waren de studenten en presidenten van het college doorheen de eeuwen? Welke rol speelden zij in de maatschappelijke debatten van hun tijd?

Donderdag 1 juni 2017

Siebren Dyk: Ferbale konverzje en de naiviteit fan de ûndersiker

Donderdag 18 mei 2017

Bart Hoogeboom: Reviving the region. Bottom-up development in European rural areas 1975-2015

Tussen 1945 en 1973 maakte Europa een periode van snelle economische groei door. Verschillende regio’s, met name plattelandsgebieden en steden met oude industrieën, konden de snelle macro-economische verschuivingen niet bijbenen. In grote delen van West-Europa werd een regionale industriepolitiek gevoerd om door middel van vestigingssubsidies en infrastructuur de ontstane verschillen tussen regio’s te verminderen. Deze Keynesiaanse beleidsideeën verloren effectiviteit en politieke draagkracht tijdens de crisissen van de jaren 1970 en 1980. Vanaf de jaren 1980 groeide het idee dat regionale actoren beter in staat zijn om de eigen regionale sterkten te herkennen en te ontwikkelen. Deze endogene groei theorie werd omarmd door de Europese Unie, die zich vanaf 1975 in het regionale beleid mengde en een dominante actor werd. In mijn proefschrift wordt het regionaal beleid na 1975 vergeleken in de plattelands regio’s Noordoost-Fryslân, het Meetjesland en het Waldviertel. Hoe werden de nieuwe ideeën in praktijk gebracht? Hoe verliep de economische ontwikkeling van deze regio’s? Wie waren de belangrijkste beleidsactoren? Hoe verhielden de verschillende bestuurslagen zich tot elkaar? Maar vooral: hoe kunnen we het succes van endogeen regionaal beleid beoordelen?

Donderdag 20 april 2017

Yunyun Ran: A comparison between Hong Kong English and Guangzhou Cantonese-accented English intonation

Cantonese in Guangzhou and Cantonese in Hong Kong are comparable. So it could be expected that English spoken by Guangzhou and Hong Kong speakers are similar. However, since Hong Kong English (HKE) is a standardized variety of English, in contrast with Guangzhou English (GZE), one could also expect differences. To investigate whether GZE and HKE are comparable or not, we studied the intonation of four sentence types in GZE and compared these to the well-described intonation in HKE. The findings suggest that there are no significant differences between the two varieties of English. HKE and GZE showed strong similarities in intonation. This casts doubt on the linguistic value of HKE as a separate variety of English. Rather, it points towards HKE as being a second language, with an accent of Cantonese in a wider sense; including Hong Kong and Guangzhou and other areas where Cantonese is spoken.

Donderdag 30 maart 2017

Jelte Olthof: How "the people" disappeared from Friesland: The rhetorical duel between Frisian and Dutch peoplehood in the Batavian revolution, 1795-1798