Het Taalportaal wil voor het Fries de gebieden klankleer, vormleer en zinsleer zo goed mogleijk beschrijven. Met dwarsverwijzingen worden verbindingen daartussen zichtbaar gemaakt. Een gebruiker die wat wil weten over bijvoorbeeld overgankelijke werkwoorden, kan zo eenvoudig aan syntactische, morfologische en fonologische informatie komen. Daarmee worden verbanden duidelijk gemaakt die anders wellicht niet zouden zijn opgevallen. Een voorbeeld hiervan is de observatie dat overgankelijke werkwoorden van het type ite wel, maar die van het type witte niet in de lijdende vorm kunnen voorkomen; zo is it sop kin noch net iten wurde wel mogelijk, maar *it paad wurdt troch my net witten kan niet. Dat correleert met het feit dat er wel een passief infinitief van ite mogelijk is (it sop wie net te iten), maar van witte niet (*it paad wie net te witten).

Door de grote taalkundige overeenkomsten tussen het Fries en het Nederlands, en volgens de traditie in de frisistiek, is de beschrijving van de Friese taalfeiten, waar mogelijk, contrastief van aard. In het Taalportaal wordt, met andere woorden, de contrastieve analyse Fries-Nederlands gesystematiseerd.

Het Fries heeft een lange traditie van taalkundig/grammaticaal onderzoek. De uitkomsten hiervan worden in het Taalportaal samengebracht, wat het onderzoek naar het Fries veel voordeel zal opleveren. Het feit dat de gebruiker vaak kan doorklikken naar pdf-versies van de artikels waarnaar verwezen wordt in het Taalportaal, verhoogt ook praktische bruikbaarheid.

Verder moet genoemd worden dat de frisistiek met het Taalportaal een grote stap zet wat de internationalisering betreft. Het Fries heeft dan wel een lange traditie van taalkundig/grammaticaal onderzoek, maar de uitkomsten daarvan zijn voor het grootste deel enkel gepubliceerd in het Fries en het Nederlands. De laatste Engelstalige grammatica van het Fries is Pieter Tiersma's 'Frisian Reference Grammar' (1985, 1999²). Die is ondertussen alweer dertig jaar oud en bovendien niet al te uitgebreid van opzet. Met het Taalportaal is er ineens een enorme verzameling informatie over de grammatica van het Fries in het Engels voor iedereen beschikbaar. Het is bovendien informatie die, door de flexibiliteit van het internet, telkens actueel kan en zal worden gehouden. Het gaat hier dus om een ware inhaalslag.

Ook van groot belang is dat door het werk aan het Taalportaal veel 'witte vlekken' in onze grammaticale kennis van het Fries aan het licht zijn gekomen. Dat zijn allerlei wegwijzers richting toekomstig grammaticaal onderzoek die de onderzoeksagenda op dat gebied mede zullen bepalen.

Het Taalportaal is bedoeld voor het (internationale) taalkundige forum, anders gezegd, het is geschreven voor de taalkundige vakgenoten, die zo de Friese feiten leren kennen en in hun werk een plek kunnen geven. Evenwel gaat het belang van het Taalportaal verder. Zo zullen mensen met belangstelling voor het Fries en onderwijzers hier ook belang bij hebben. Bovendien kan het Taalportaal een goed uitgangspunt vormen voor het schrijven van een meer 'praktische' Friese grammatica. Tenslotte, het naakte feit dat het Taalportaal er is, zal de positie en de status van het Fries ten goede komen en zal een instrument in de Friese taalpolitiek kunnen zijn.

• Ga naar www.taalportaal.org