Spring naar hoofd-inhoud
Laatmiddeleeuwse muurschildering in de kerk van Woldendorp (Groningen). Foto: Regnerus Steensma

Middeleeuwse rechtstradities

Binnen dit thema worden Europese middeleeuwse rechtstradities comparatief onderzocht, vertrekkend vanuit de casus van het Friese middeleeuwse recht. Hoe verhoudt het Friese recht zich tot deze andere rechtstradities? Deze vraag wordt langs een aantal lijnen onderzocht.

Een eigen recht was een van de belangrijkste uitingsvormen van de beroemde Friese Vrijheid – de autonomie die de Friese landen tussen Vlie en Wezer in de middeleeuwen genoten. Rechtsteksten vormen daarom het leeuwendeel van de bronnen die in het Oudfries (ca. 1200 – ca. 1550) zijn geschreven. De rechtsgeschiedenis van het Fries begint echter met een tekst in het Latijn, de zogenaamde Lex Frisionum, opgesteld onder de Karolingische koningen aan het einde van de achtste eeuw. Vanaf het einde van de veertiende eeuw nam de invloed van het geleerde recht (kanoniek geestelijk recht met in het kielzog daarvan het Romeinse recht) enorm toe. En vanaf de vijftiende eeuw ontstond er in die gebieden waar de Friese taal het onderspit had moeten delven voor het Nederduits, met name in de Groninger Ommelanden, een groot corpus aan Nedersaksische vertalingen van Friese rechtsteksten.

Er zijn verbindingen tussen dit thema en Macht, bezit en ruimte in Friesland (800-1900) en met Taaldescriptie en standaardisering (voor de historisch taalkundige bestudering van het Oudfries).

 

Onderzoeksdoelen

  • Het Oudfriese recht als een overtuigende casus in het internationale discours inbrengen;
  • Versterken en uitbreiden van het internationale netwerk voor interdisciplinair onderzoek naar middeleeuws recht;
  • Onderzoeken van de chronologie van het Oudfriese recht en de Oudfriese rechtsbronnen
  • Verder ontwikkelen van een methodologie die het mogelijk maakt inzichten uit de cognitiewetenschap en behavioural sciences toe te passen op de (historische) geesteswetenschappen;
  • Verder uitbouwen van een Databank Oudfries (zie thema Taaldescriptie en standaardisering);
  • Verzorgen van edities van Oudfriese bronnen.