Spring naar hoofd-inhoud

Twee eeuwen Dokkum in kaart

Sinds vandaag kunnen Dokkumers digitaal opzoeken wie er in het verleden in hun huizen hebben gewoond en wie de eigenaars waren. De Fryske Akademy heeft een grote hoeveelheid historische bewonersgegevens uit het Dokkum van de 18de en 19de eeuw toegevoegd aan het digitale informatiesysteem HisGIS. Burgemeester Marga Waanders van Dongeradeel heeft het deelportaal HisGIS Dokkum vanochtend officieel geopend in het bijzijn van zo'n vijftig genodigden.

Op HisGIS Dokkum is nu informatie uit uiteenlopende historische bronnen beschikbaar, zoals de quotisatie van 1749, de volkstelling van 1830 en een serie reëelkohieren uit de periode 1750-1805. In HisGIS komen gegevens beschikbaar over beroepen, levensovertuiging, burgerlijke status, leeftijd en vermogen van de Dokkumers van weleer. De basis wordt gevormd door de bekende stadskaart van Smedema uit 1788, het oudste kadaster van 1832 en kadastergegevens uit 1887. Zo’n rijkdom aan historische bewonersgegevens is in Nederland niet eerder op deze manier in kaart gebracht.

Het uitgebreide HisGIS Dokkum is het resultaat van een samenwerking tussen de Fryske Akademy en het Streekarchief Noordoost-Fryslân. Tjeerd Jongsma van het Streekarchief zegt daarover: ‘Wij zijn verheugd dat wat in 2015 begon als een bescheiden project om oude huisnamen in kaart te brengen nu veel groter is geworden. Vrijwilliger Piet de Haan heeft hier bijna twee jaar aan gewerkt.’

Personen en percelen

Voor de Fryske Akademy is Dokkum de eerste stad in het project Friesland 1750-1900: personen en percelen die wordt opgeleverd. Dit project maakt deel uit van het RedBot-programma van de provincie Fryslân, waarbinnen een groot deel van het Fries cultureel erfgoed gedigitaliseerd wordt.

Het project Friesland 1750-1900 bestaat uit twee delen. Ten eerste wordt alle laat-negentiende-eeuwse kadastrale informatie voor heel Friesland ingevoerd, en ten tweede wordt het systeem uitgebreid met een grote hoeveelheid bewoners- en huisgegevens voor in aantal steden uit de 18de en 19de eeuw. Het project ving aan in oktober 2015. Nadat geschikt en relevant bronmateriaal is geïdentificeerd, is een groep medewerkers van de Fryske Akademy begonnen met de vectorisatie (het computermatig tekenen) van het kaartmateriaal en het overnemen van geschreven informatie uit allerhande registers.

Projectleider prof. Dr. Hans Mol ziet veel perspectieven voor het uitbouwen van historische informatie over Friesland in HisGIS: ‘Dokkum is de eerste stad die gepresenteerd wordt. De andere Friese steden komen in de loop van 2017 en 2018 aan de beurt. Dit project opent talloze mogelijkheden voor nieuw historisch-ruimtelijk onderzoek.’

Dokkum, ien grutte puzzel 

De presentatie was vanochtend in de Vroedschapszaal van het stadhuis van Dokkum. Piet de Haan vertelde over het project Dokkum, ien grutte puzzel. Hans Mol van de Fryske Akademy gaf een toelichting over HisGIS en de nieuwe mogelijkheden van het deelproject Friesland 1750-1900: personen en percelen. Burgemeester Marga Waanders van de gemeente Dongeradeel nam HisGIS Dokkum daarna officieel in gebruik. 

Ga naar: